Ana Bilim Dalı Hakkında Genel Bilgiler
Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KBRN) Ajanları, fizyolojik ve biyolojik etkileri nedeniyle canlı kitleleri öldürmek, ağır yaralayarak saf dışı bırakmak ve fonksiyonlarını bozarak etkisiz hale getirmek amacıyla gerek askeri gerekse terörist faaliyetlerde kullanılan ajanlardır. Bunun yanında; nakliyat ve kaçakçılıkta, çevredeki nükleer ve kimyasal sanayi tesislerdeki kazalar sonucu yayılma riski de bulunmaktadır.
Bu silahların, bitkisel ve hayvansal besin stoklarını kontamine ederek kullanılamaz hale getirmek, korunmak amacıyla koruyucu giysi ve araç kullanmak zorunda bırakarak hareket kabiliyetini azaltmak, halkta korku ve panik oluşturmak, müdahale ve sağlık sistemini işlemez hale getirmek gibi dolaylı etkileri de bulunmaktadır.
Tıbbi KBRN Ana Bilim Dalının Görevleri:
1) Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer silahlarla oluşan yaralanmaların tanı, tedavi ve müdahale planlarına yönelik sağlık ve olay yeri müdahale personeline Yüksek Lisans/Doktora eğitimi de dahil olmak üzere her seviyede eğitim vermek,
2) Tıbbi KBRN savunmasına yönelik AR-GE faaliyetlerinde bulunmak, plan ve projeler geliştirmek,
3) Gerek ulusal düzeyde gerekse TSK bünyesinde KBRN savunması konusunda tıbbi ve bilimsel koordinasyon ve danışmanlıkta bulunmak,
4) Ülkemizin ve TSK’nın Tıbbi KBRN doktrin ve konseptinin oluşmasına ve yürütülmesine katkıda bulunmak.
Tıbbi KBRN Ana Bilim Dalının İcra Ettiği Faaliyetler:
1- Eğitim Faaliyetleri
a) Doktora ve yüksek lisans: Bu kapsamda; bugüne kadar 3 Uzman Tabip ve 4 Pratisyen Tabip akademik düzeyde doktora eğitimlerini, 1 sağlık astsubayı ve 1 sağlık eğitimi uzmanı ise yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Halen 7 tabip ve 1 sağlık eğitimi uzmanı doktora eğitimine, 1 biyolog ise yüksek lisans eğitimine devam etmektedir.
b) Tıbbi KBRN Kursu: Askeri sağlık personeline verilen kurslara 168 Sb (Tbp., Ecz., Sağ.), 189 Sağ. Asb., 66 Hemşire ve 18 Svl.Me. (Toplam: 441) katılmıştır. Bunun dışında, Özel Kuvvetler, Güneydoğudaki Birliklere de kurs verilmiştir).
c) Sivil kurumlara verilen KBRN Eğitimi: Sağlık Bakanlığı personeline verilen Tıbbi KBRN kurslarında toplam 259 sağlık personeli eğitim almıştır. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Dairesinin 25 personeline, MKE maske fabrikasında görevli 6 personele birer dönem KBRN eğitimi verilmiştir.
ç) Tıp Fakültesi Eğitimi: Adli Tıp dersleri kapsamında Tıp Fakültesi öğrencilerine KBRN dersleri anlatılmaktadır.
d) Hemşire Yüksek Okulu: 3’üncü sınıf öğrencilerine “Barış ve Olağanüstü Koşullarda Askeri Hemşirelik Komitesi” içinde “KBRN Savaş ve Sağlık Hizmetleri” dersleri verilmiştir.
2- Bilimsel çalışmalar ve ARGE Faaliyetleri: KBRN konusunda bilimsel çalışmalar ve ARGE faaliyetleri kapsamında ulusal ve uluslararası dergilerde makale ve kitap bölümleri yayınlanmış, bilimsel toplantılara katılım sağlanmıştır.
3- Laboratuvar Faaliyetleri: KBRN ajanlarının saptanmasına yönelik laboratuvar çalışmaları halen Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü binası 2nci katında bulunan laboratuvarda gerçekleştirilmektedir.
Tıbbi KBRN Ana Bilim Dalının Fiziki Konumu:
Tıbbi KBRN AD. Bşk.lığının idari kısımları, personel odaları ve laboratuvarı Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü Binasının 2’nci katında yer alırken, KBRN Eğitim ve Simülasyon Merkezi 100’üncü Yıl Vadisinde bulunmaktadır.
Tıbbi KBRN Ana Bilim Dalının Çalışma Konuları:
- KBRN ajanlarının tespiti ve tanımlanması
- KBRN ajanlarına karşı terapötik yaklaşımlar
- KBRN tehditlerine hazırlık ve tıbbi önlemler
- KBRN afet risk yönetimi
- KBRN modelleme ve simülasyonu
- Dekontaminasyon yöntemleri
- Bacillus anthracis (Şarbon basili) tanı yöntemleri
- Biyosensör geliştirme
- Kimyasal savaş ajanlarının gaz kromotografisi-kütle spektrometrisi (GC-MS) tekniğini kullanarak analizi
- Kimyasal savaş ajanlarının insan hücre hatları üzerindeki etkileri
- Nitrojen mustard ve metabolitlerinin etkileri
Program Sorumlusu
Prof. Dr. Selçuk KILIÇ
Tıbbi KBRN Savunma Ana Bilim Dalı Başkanı
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gülhane Külliyesi Emrah Mah. 06018 Etlik, Keçiören, Ankara
Telefon: 0312 304 3331
eposta : selcuk.kilic@sbu.edu.tr
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Savunma Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıbbi KBRN Savunma Anabilim Dalı Başkanlığı, 1983 yılında GATA Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü bünyesinde “NBC Bilim Dalı” olarak kurulmuştur. Temmuz 2007 tarihinden itibaren Bilim Dalının ismi “KBRN Bilim Dalı”, bilahare de “Tıbbi KBRN Bilim Dalı Başkanlığı” olarak değiştirilmiştir. Halen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Savunma Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü bünyesinde bulunan Tıbbi KBRN Savunma AD. Bşk.lığı, kendisine tevdi edilen görevleri toplam 7 personel (2 Profesör, 2 Doçent, 2 Doktor Öğretim Üyesi, 1 Sağlık Memuru) ile yerine getirmektedir.